BIEGŁY SĄDOWY

a LEKARZ SĄDOWY i LEKARZ MEDYCYNY SĄDOWEJ

Biegli sądowi

Biegli sądowi to lekarze ze specjalizacją powoływanymi przez sąd w sprawach wymagających specjalistycznej wiedzy medycznej. Przy każdym Sądzie Okręgowym jest prowadzona lista biegłych sądowych. Ustanowienie biegłym sądowym następuje na podstawie decyzji Prezesa Sądu Okręgowego i po złożeniu przyrzeczenia. Wydając opinię na zlecenie organu procesowego lekarz wpisany na listę biegłych używa tytułu „biegły sądowy” z oznaczeniem specjalności oraz sądu okręgowego, przy którym został ustanowiony. Biegły sądowy nie może posługiwać się tym tytułem wydając opinię prywatną, czyli na zlecenie innego podmiotu niż organ procesowy.

Wykaz biegłych sądowych prowadzony jest przez Prezesa Sądu Okręgowego

Wykaz biegłych sądowych prowadzony jest przez Prezesa Sądu Okręgowego. Na spisie biegłych sądowych poza biegłymi lekarzami znajdują się też inni specjaliści, rzeczoznawcy itp.

Wykaz biegłych sądowych z listy prowadzonej przez Prezesów Sądów Okręgowych większości pozostałych sądów dostępny jest na stronach tych sądów w formie pliku PDF. Nieliczne sądy udostępniają stronom wykaz biegłych sądowych wyłącznie w sekretariacie. Obecnie często się zdarza, że na wykazach biegłych sądowych z zakresu medycyny brakuje lekarzy różnych specjalności, zaś biegli sądowi z listy, wykonujący regularnie opinie na zlecenie sądów są tak przeciążeni pracą, że terminy oczekiwania na wydanie przez nich opinii są wielomiesięczne.

Biegli sądowi ad hoc

Biegli sądowi ad hoc– są to biegli lekarze, którzy wprawdzie nie są wpisani na stałą listę biegłych sądowych, ale zostają powołani przez sąd na biegłego w konkretnej sprawie, ponieważ posiadającego wiedzę i doświadczenie pozwalające występować w charakterze eksperta. Sąd odbiera od nich przyrzeczenie i wydana przez nich opinia na charakter dowodowy opinii biegłego sądowego. W wielu przypadkach powołanie biegłego sądowego ad hoc jest konieczne, w sytuacji gdy biegłego z danej specjalizacji nie ma na liście biegłych sądowych, bądź gdy sprawa jest na tyle złożona, że wymaga wybrania na biegłego konkretnego specjalisty – niekwestionowanego autorytetu, profesora, kierownika kliniki, autora badań czy publikacji w danej dziedzinie, specjalisty z zagranicy.

Instytut Badań i Ekspertyz Sądowych w Krakowie podobnie jak nieliczne inne podmioty na rynku usług prawnych i medycznych profesjonalnie zajmuje się sporządzaniem ekspertyz lekarskich dla potrzeb wymiaru sprawiedliwości, czyli na zlecenie sądów, prokuratur, kancelarii prawnych. Organy procesowe korzystają z pomocy prywatnych instytutów w sytuacji gdy mają trudność ze znalezieniem biegłego lekarza z listy biegłych sądowych, który podjął by się wykonania opinii w rozsądnym terminie.

Lista biegłych sądowych

Opinie medyczne dla potrzeb postępowania sądowego sporządzane są przez biegłych lekarzy z następujących dziedzin:

Alergologia
Anestezjologia
Angiologia
Antropologia
Audiologia
Chirurgia dziecięca
Chirurgia naczyniowa
Chirurgia ogólna
Chirurgia onkologiczna
Chirurgia twarzowo-szczękowa
Chirurgia ortopedia
Chirurgia plastyczna
Choroby zakaźne
Dermatologia
Diabetologia
Endokrynologia
Endokrynologia dziecięca
Farmakologia
Foniatria
Gastrologia
Gastroenterologia
Geriatria
Ginekologia
Hematologia
Hepatiologia
Hipertensjologia
Intensywna terapia
Interna/ choroby wewnętrzne
Kardiologia
Kardiochirurgia
Laryngologia
Lekarz rodzinny
Medycyna ogólna
Medycyna pracy

Medycyna rodzinna
Medycyna ratunkowa
Medycyna sądowa
Nefrologia
Neonatologia
Neurochirurgia
Neurochirurgia dziecięca
Neurologia
Neurologia dziecięca
Neuropsychologia
Neurotraumatologia
Okulistyka
Onkologia
Onkologia ginekologiczna
Organizacja ochrony zdrowia
Ortopedia-traumatologia
Patomorfologia
Pediatria
Pielęgniarstwo
Psychiatria
Psychologia
Psychologia dziecięca
Psychologia kliniczna
Pulmonologia
Radiologia i diagnostyka obrazowa
Rehabilitacja
Reumatologia
Radiologia
Seksuologia
Stomatologia
Toksykologia kliniczna
Torakochirurgia
Transplantologia
Urologia

Wykaz innych prywatnych podmiotów zajmujących się działalnością orzeczniczą:

Na rynku poza Instytutem Badań i Ekspertyz Sądowych w Krakowie (IBESK) działa obecnie kilka podmiotów specjalizujących się w wyszukiwaniu odpowiednich biegłych lekarzy i wydawaniu ekspertyz medycznych dla potrzeb postępowania sądowego.

Centrum Ekspertyz i Opinii Sądowych CEIOS w Warszawie
Centrum Ekspertyz Sądowo-Lekarskich w Warszawie
Centrum Niezależnego Orzecznictwa i Usług Medycznych w Gdańsku
Biuro Ekspertyz Sądowych w Lublinie
Krajowe Centrum Ekspertyz Sądowych w Legnicy

Lekarz medycyny sądowej

Lekarz medycyny sądowej to lekarz który ukończył specjalizację z tej dziedziny medycyny. Lekarze medycyny sądowej, zwani też medykami sądowymi pracują zwykle w instytucjach typu zakłady medycyny sądowej. Do ich obowiązków należy przeprowadzanie sekcji zwłok, ustalanie przyczyn zgonu, wykonywanie obdukcji lekarskiej dla potrzeb postępowania karnego i cywilnego. Lekarze medycyny sądowej pomagają ustalić mechanizm powstania obrażeń ciała oraz wydają opinie medyczne odnośnie kwalifikacji prawnych doznanych obrażeń. W ramach zatrudnienia w zakładach medycyny sądowej medycy sądowi pełnią często funkcje biegłych sądowych.

Lista zakładów medycyny sądowej

Lekarze sądowi

Lekarze sądowi są uprawnieni do wystawiania zaświadczeń potwierdzających zdolność albo niezdolność do stawienia się na wezwanie sądu lub organu prowadzącego postępowanie karne z powodu choroby. Lekarz sądowy wykonuje swoje czynności na podstawie umowy zawartej z Prezesem Sądu Okręgowego, który prowadzi listę lekarzy sądowych. Wykaz lekarzy sądowych można znaleźć na tablicy informacyjnej w każdym sądzie. Do lekarza sądowego należy zgłosić się z wezwaniem sądowym na które z przyczyn zdrowotnych nie możemy się stawić, z dowodem tożsamości oraz z dokumentacją medyczną.

LEKARZ SĄDOWY a BIEGŁY SĄDOWY i LEKARZ MEDYCYNY SĄDOWEJ

Nie należy mylić tych trzech kategorii. Lekarze sądowi posiadają uprawnienia do wystawiania zaświadczeń o stanie zdrowia stanowiących usprawiedliwienie nieobecności na terminie rozprawy wyznaczonym przez sąd. Zatem zwykły lekarz, niezależnie od posiadanego doświadczenia czy kwalifikacji nie posiada uprawnień do wystawiania takich zwolnień. Biegli sądowi są natomiast lekarzami powoływanymi przez sąd w sprawach wymagających specjalistycznej wiedzy medycznej. Przy każdym Sądzie Okręgowym jest prowadzona lista biegłych lekarzy. Nie zawsze są na niej lekarze wszystkich specjalności. Sąd jednak może do wydania opinii w danej sprawie powołać dowolnego lekarza, posiadającego wiedzę i doświadczenie pozwalające występować w charakterze eksperta.

Medycyna sądowa jest zaś oddzielną specjalizacją. Lekarze medycyny sądowej pracują zwykle w instytucjach typu zakłady medycyny sądowej, gdzie przeprowadza się sekcje zwłok, obdukcje, itp.